Mở YouTube hay Spotify, bạn dễ dàng bắt gặp những playlist nhạc Lofi với hình ảnh quen thuộc như cô gái ngồi học bài bên cửa sổ hay khung cảnh thành phố về đêm. Thứ âm nhạc nghe có vẻ "lỗi" với tiếng rè rè, tiếng sột soạt đặc trưng ấy lại đang trở thành "liều thuốc tinh thần" không thể thiếu của rất nhiều người trẻ trên khắp thế giới. Từ những bản thu âm đơn giản tại nhà cho đến các kênh livestream 24/7 thu hút hàng triệu lượt xem, Lofi đã có một hành trình đầy thú vị. Nhưng chính xác thì Lofi là gì, và điều gì đã tạo nên sức hút "chữa lành" kỳ lạ của nó trong cuộc sống hiện đại đầy bộn bề này?
Nhạc Lofi là gì Khám phá âm thanh ‘không hoàn hảo’
Bạn có hay nghe những bản nhạc nền nhẹ nhàng, có tiếng mưa rơi lách tách hay tiếng đĩa than sột soạt khi học bài hay làm việc không? Rất có thể đó chính là nhạc Lofi đấy. Cái tên "Lofi" nghe lạ tai nhưng thực ra lại nói lên bản chất của nó: "Low Fidelity", tức là "độ trung thực thấp". Nghe có vẻ ngược đời nhỉ? Sao lại thích nghe nhạc "không trung thực"? Chính những "khiếm khuyết" có chủ ý như tiếng tạp âm, âm thanh hơi méo hay nhịp điệu chậm rãi, lặp đi lặp lại, pha trộn chút hương vị Jazz và Hip-hop lại tạo nên chất "chill" đặc trưng không lẫn vào đâu được của Lofi. Tưởng tượng như đang ngồi trong một quán cà phê cũ kỹ, nhấm nháp ly trà và để tâm trí trôi theo từng nốt nhạc vậy. Nhưng làm thế nào mà những âm thanh "không hoàn hảo" này lại có sức mạnh xoa dịu và giúp chúng ta tập trung đến thế?
Lo-fi Khác Gì Hi-fi
Khi nói về âm thanh chất lượng cao, người ta hay nhắc đến Hi-fi. Đây là viết tắt của High Fidelity, tức là "độ trung thực cao". Mục tiêu của Hi-fi là tái tạo âm thanh gốc một cách chân thực nhất có thể, sao cho người nghe cảm giác như đang ở trong phòng thu hoặc trước sân khấu vậy. Mọi thứ phải thật trong trẻo, rõ ràng, không tạp âm, không méo tiếng, dải tần đầy đủ từ âm trầm sâu lắng đến âm cao thánh thót. Hi-fi là chuẩn mực của sự hoàn hảo trong tái tạo âm thanh.
Còn Lo-fi thì sao? Ngược lại hoàn toàn. Lo-fi là Low Fidelity, nghĩa là "độ trung thực thấp". Nghe có vẻ tiêu cực nhỉ? Nhưng trong âm nhạc, "độ trung thực thấp" này lại là cả một câu chuyện khác. Nó không đơn thuần là âm thanh kém chất lượng do thiếu thiết bị tốt hay kỹ thuật thu âm non kém.
Điểm mấu chốt nằm ở chỗ, Lo-fi cố tình (hoặc chấp nhận) những thứ mà Hi-fi tìm cách loại bỏ bằng mọi giá. Đó là:
- Tạp âm: Tiếng rè rè của băng cassette cũ, tiếng sột soạt của đĩa than, tiếng ồn nền nhẹ nhàng…
- Méo tiếng (Distortion): Âm thanh không hoàn toàn "sạch", có chút vỡ hoặc biến dạng nhẹ.
- Dải tần giới hạn: Âm trầm có thể không quá sâu, âm cao không quá sáng, tạo cảm giác âm thanh "bí" hơn.
- Các "khiếm khuyết" khác: Đôi khi là sự không ổn định nhẹ về cao độ (wow & flutter) như khi nghe băng cối.
Thay vì xem đó là lỗi, nhạc Lo-fi lại biến những "khiếm khuyết" này thành yếu tố thẩm mỹ. Chúng mang lại cảm giác ấm áp, gần gũi, đôi khi là hoài niệm về những bản thu âm cũ kỹ, không hoàn hảo nhưng đầy cảm xúc.
Vậy, điểm khác biệt cốt lõi nằm ở đâu? Hi-fi theo đuổi sự hoàn hảo, trong trẻo, tái tạo nguyên bản. Còn Lo-fi lại "chơi đùa" với sự không hoàn hảo, biến những "lỗi" thành yếu tố thẩm mỹ, tạo nên một chất âm đặc trưng, có hồn và rất riêng. Chính cái sự "không hoàn hảo có chủ ý" này đã làm nên sức hút đặc biệt của Lo-fi, khiến nó khác biệt hoàn toàn với tiêu chuẩn âm thanh "sạch sẽ" của Hi-fi.
Âm thanh đặc trưng làm nên chất Lofi
Nghe nhạc Lofi, bạn có bao giờ thắc mắc sao nó lại "chill" đến vậy không? Bí mật nằm ở chính những âm thanh tưởng chừng như "lỗi" hay "không hoàn hảo" đấy. Khác với nhạc Hi-fi (High Fidelity) đòi hỏi âm thanh phải trong vắt, chi tiết đến từng nốt, Lofi (Low Fidelity) lại chấp nhận và thậm chí còn cố tình đưa vào những yếu tố mà dân chuyên nghiệp thường cố gắng loại bỏ.
Đầu tiên phải kể đến mấy cái tạp âm quen thuộc. Đó có thể là tiếng rít nhẹ như băng cassette cũ, tiếng lách tách như đốm lửa nhỏ đang cháy, hay tiếng sột soạt giống như kim đĩa than đang chạy. Nghe có vẻ khó chịu nhỉ? Nhưng không, những âm thanh này lại thêm vào một lớp "texture" đặc biệt, tạo cảm giác ấm áp, hoài niệm và rất thật. Nó giống như việc nhìn một bức ảnh phim cũ vậy, không hoàn hảo nhưng đầy cảm xúc.
Rồi đến chuyện méo tiếng hay tần số bị giới hạn. Âm thanh trong Lofi thường không quá sáng hay quá trầm, nó nằm gọn trong một dải tần số nhất định, đôi khi nghe hơi "muffled" một chút. Điều này làm cho âm nhạc trở nên mềm mại hơn, không bị chói gắt, rất dễ nghe trong thời gian dài mà không bị mệt tai. Nó tạo ra một không gian âm thanh dịu dàng, bao bọc lấy người nghe.
Không thể không nhắc đến nhịp điệu chậm rãi. Nhạc Lofi thường có tốc độ (BPM – Beats Per Minute) khá thấp, loanh quanh từ 60 đến 90 BPM. Cái nhịp điệu đều đều, chậm rãi này giống như bước chân thong thả hay nhịp thở đều đặn, giúp cơ thể và tâm trí bạn tự động chậm lại, thả lỏng. Nó là nền tảng vững chắc cho cảm giác thư thái, không vội vã.
Đi cùng với nhịp điệu chậm là những vòng lặp trống đơn giản nhưng hiệu quả. Thường được lấy mẫu (sampling) từ các bản nhạc Hip-hop cũ hoặc tạo ra với âm thanh đặc trưng, những vòng lặp này lặp đi lặp lại một cách nhẹ nhàng, tạo ra một "groove" ổn định, dễ chịu. Nó không đòi hỏi sự chú ý của bạn, chỉ đơn giản là ở đó, làm nhiệm vụ giữ nhịp và tạo cảm giác quen thuộc.
Và cuối cùng, linh hồn của Lofi thường nằm ở hợp âm và giai điệu mang hơi hướng Jazz và Hip-hop. Những hợp âm phức tạp, giàu cảm xúc của Jazz (như hợp âm 7, 9, 11) được sử dụng một cách nhẹ nhàng, tạo nên không gian mơ màng, đôi chút man mác nhưng không bi lụy. Kết hợp với cách sử dụng sample và cấu trúc bài hát đơn giản của Hip-hop, Lofi tạo ra một bản hòa âm vừa đủ sâu lắng để suy tư, vừa đủ nhẹ nhàng để thả hồn.
Chính sự kết hợp độc đáo giữa những "khiếm khuyết" có chủ đích, nhịp điệu thư thả và hòa âm giàu cảm xúc này đã tạo nên chất "chill" đặc trưng của nhạc Lofi, biến nó thành người bạn đồng hành lý tưởng cho những lúc cần tập trung, thư giãn hay đơn giản là muốn tìm một góc bình yên trong tâm hồn.
Lofi đã ‘lớn’ lên như thế nào?
Okay, chúng ta đã cùng nhau "giải mã" cái chất "chill" đặc trưng của Lofi, cái sự không hoàn hảo có chủ đích mà lại cuốn hút đến lạ. Nhưng làm sao mà một thể loại âm nhạc ban đầu chỉ gắn với những bản thu âm "tại gia" lại có thể chinh phục cả thế giới, trở thành "liều thuốc" tinh thần cho hàng triệu người? Nhớ lại những ngày đầu, cái tên "Low-Fi" thậm chí còn được dùng trên radio từ những năm 50 để chỉ những bản ghi âm chất lượng thấp! Từ những bản cassette cũ kỹ, những phòng thu "tự chế" của các nghệ sĩ DIY thập niên 90, cho đến sự bùng nổ chóng mặt trên YouTube với hình ảnh cô gái ngồi học bài quen thuộc, hành trình của Lofi là cả một câu chuyện thú vị. Liệu bạn có tò mò về những bước ngoặt đã đưa Lofi từ một ngách nhỏ trở thành một hiện tượng văn hóa không?
Lofi thuở sơ khai radio và băng đĩa
Nghe nhạc Lofi bây giờ thấy "chill" thế thôi, chứ cái tên "Lo-fi" này không phải mới xuất hiện đâu nha. Nó đã lấp ló từ rất lâu rồi, tận những năm 50 của thế kỷ trước cơ. Hồi đó, một anh DJ tên là William Berger có chương trình radio riêng, và anh ấy dùng cái từ "Low-fidelity" (độ trung thực thấp) để miêu tả những bản nhạc thu âm ở nhà, chất lượng không được "long lanh" như thu ở studio chuyên nghiệp. Kiểu như nghe nó hơi rè rè, hơi méo mó một tí ấy.
Đến những năm 80, 90, khi mà thiết bị thu âm bắt đầu dễ tiếp cận hơn một chút, cái phong trào DIY (Do It Yourself – Tự làm lấy) trong âm nhạc mới thực sự bùng nổ. Các ban nhạc indie, các nghệ sĩ underground không có tiền vào phòng thu xịn sò thì mua máy thu âm 4-track đơn giản về tự mày mò làm nhạc tại nhà. Họ thu âm bằng đủ thứ thiết bị lỉnh kỉnh, đôi khi là chỉ với một cái mic cắm thẳng vào máy. Kết quả là âm thanh nó cứ mộc mạc, không hoàn hảo, đầy rẫy những "lỗi" kỹ thuật mà dân chuyên nghiệp sẽ cố gắng loại bỏ.
Và rồi văn hóa cassette lên ngôi. Băng cassette vừa rẻ, vừa dễ sao chép, trở thành phương tiện chính để các nghệ sĩ DIY phát hành nhạc và trao đổi với nhau. Nghe nhạc trên băng cassette thì làm sao mà đòi hỏi âm thanh trong trẻo như đĩa CD được? Tiếng rít nhẹ của băng, độ rung lắc không đều, âm thanh hơi bị nén lại… tất cả những thứ đó vô tình tạo nên một chất riêng mà sau này chúng ta gọi là Lofi. Nó không phải là âm thanh hoàn hảo, nhưng nó chân thật, gần gũi và mang đậm dấu ấn cá nhân của người làm nhạc.
Chính cái tinh thần DIY và âm thanh đặc trưng của thời kỳ băng đĩa, radio này đã đặt những viên gạch đầu tiên. Nó chứng minh rằng âm nhạc không nhất thiết phải được sản xuất bóng bẩy mới có giá trị. Những "khiếm khuyết" về âm thanh đôi khi lại tạo nên sức hút riêng, một cảm giác hoài niệm và ấm áp mà công nghệ hiện đại khó lòng tái tạo được. Đây chính là nền móng quan trọng để sau này, Lofi bùng nổ mạnh mẽ trên các nền tảng số, trở thành một thể loại được yêu thích trên toàn cầu.
Lofi Chinh Phục Màn Ảnh Nhỏ
Nếu như Lofi thời kỳ đầu gắn liền với những cuộn băng cassette cũ kỹ và các đài phát thanh underground, thì chính kỷ nguyên số, đặc biệt là sự trỗi dậy của YouTube và Soundcloud, đã thổi bùng ngọn lửa Lofi thành một hiện tượng toàn cầu. Những nền tảng này không chỉ cung cấp không gian để các nghệ sĩ độc lập chia sẻ nhạc của mình mà còn tạo ra cách thức tiêu thụ âm nhạc hoàn toàn mới.
Đột nhiên, việc tìm nghe nhạc Lofi trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Chỉ cần vài cú click, người nghe có thể lạc vào vô vàn playlist, kênh nhạc được thuật toán gợi ý hoặc tự mình khám phá những viên ngọc ẩn. Soundcloud trở thành cái nôi cho nhiều nhà sản xuất Lofi tài năng, nơi họ thử nghiệm, chia sẻ bản nháp và kết nối trực tiếp với cộng đồng.
Nhưng nhắc đến sự bùng nổ trên YouTube, không thể không nói về biểu tượng ‘cô gái học bài’ của kênh Lofi Girl (trước đây là ChilledCow). Kênh này tiên phong với mô hình livestream nhạc Lofi 24/7. Hình ảnh cô gái ngồi học bên cửa sổ, lặp đi lặp lại không ngừng nghỉ, cùng dòng nhạc Lofi êm dịu đã trở thành một biểu tượng văn hóa mạng. Nó tạo ra một cảm giác quen thuộc, một người bạn đồng hành thầm lặng cho hàng triệu người khi họ học tập, làm việc hay đơn giản là muốn thư giãn.
Trước khi những kênh livestream thống trị, những nghệ sĩ như Nujabes (dù đã mất sớm) đã gieo mầm cho âm thanh này bằng cách kết hợp tinh tế Hip-hop với Jazz, tạo nên những bản nhạc có chiều sâu và cảm xúc, đặt nền móng cho nhiều nhà sản xuất Lofi sau này. Âm nhạc của ông lan truyền mạnh mẽ trên các nền tảng chia sẻ, thu hút một lượng fan trung thành và định hình phong cách cho cả một thế hệ.
Sự kết hợp giữa khả năng tiếp cận dễ dàng, nội dung ‘luôn có sẵn’ (như các luồng trực tiếp 24/7) và hình ảnh gần gũi, dễ nhận diện đã biến Lofi từ một dòng nhạc ngách thành ‘liều thuốc tinh thần’ của hàng triệu người trên khắp thế giới. Nó không chỉ là âm nhạc nền; nó là một phần của thói quen hàng ngày, một không gian an toàn trên mạng nơi mọi người tìm thấy sự bình yên và kết nối.
Vì sao Lofi lại xoa dịu tâm trí?
Nghe nhạc Lofi, nhiều người bảo thấy "chill" lắm, như được nạp năng lượng hay đơn giản là tìm thấy một góc bình yên giữa bộn bề. Bạn có bao giờ tự hỏi, tại sao những giai điệu tưởng chừng đơn giản, thậm chí có cả tiếng "sột soạt" hay "rít nhẹ" lại có sức mạnh xoa dịu đến vậy không? Cứ bật Lofi lên là thấy mọi thứ chậm lại, dễ thở hơn, như thể cả thế giới đang hối hả bỗng dưng hạ tốc độ theo nhịp điệu của bài nhạc. Phải chăng chỉ là cảm giác nhất thời, hay có lý do khoa học nào đứng sau sức mạnh "chữa lành" này?
Lofi Giúp Bạn Tập Trung, Xua Tan Lo Âu
Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao cứ mở nhạc Lofi lên là thấy dễ tập trung hơn, hay cảm giác lo lắng tự nhiên dịu xuống không? Không phải ngẫu nhiên đâu nhé. Âm nhạc, đặc biệt là Lofi, có cách ‘trò chuyện’ rất riêng với bộ não của chúng ta.
Nhịp điệu chậm rãi, đều đặn của Lofi (thường dưới 90 BPM) giống như một người bạn kiên nhẫn. Nó giúp đồng bộ hóa sóng não, đưa chúng ta vào trạng thái alpha – trạng thái lý tưởng để tập trung mà không bị căng thẳng quá mức. Ở trạng thái này, tâm trí bạn đủ tỉnh táo để tiếp nhận thông tin nhưng vẫn đủ thư thái để không bị quá tải.
Còn mấy cái ‘tạp âm’ đặc trưng như tiếng mưa rơi tí tách, tiếng đĩa than sột soạt hay tiếng băng cassette rè rè thì sao? Nghe có vẻ phiền phức, nhưng thực ra chúng lại đóng vai trò như ‘bức tường âm thanh’ nhẹ nhàng. Chúng giúp chặn bớt những âm thanh gây xao nhãng đột ngột từ môi trường xung quanh, tạo ra một không gian âm thanh ổn định, dễ chịu để bạn ‘neo’ sự chú ý của mình vào công việc hay bài vở.
Sự kết hợp giữa nhịp điệu ổn định và ‘tạp âm’ có kiểm soát này giúp giảm thiểu sự phân tâm, giữ cho tâm trí bạn ở trạng thái tỉnh táo nhưng vẫn thư thái. Giống như đang ngồi trong một quán cà phê yên tĩnh, chỉ có tiếng nhạc nền nhè nhẹ vậy đó.
Không chỉ giúp tập trung, Lofi còn là ‘liều thuốc’ xoa dịu cảm xúc cực hiệu quả. Âm thanh nhẹ nhàng, quen thuộc, không quá dồn dập hay đòi hỏi sự chú ý cao độ, giúp hệ thần kinh của bạn được ‘nghỉ ngơi’. Nó tạo ra cảm giác an toàn, bình yên, giúp giảm bớt cortisol – hormone gây căng thẳng. Cứ thế, những lo toan hay áp lực dường như cũng nhẹ nhàng trôi đi theo từng nốt nhạc.
Vậy nên, lần tới khi cần ‘vào guồng’ học tập hay làm việc, hoặc chỉ đơn giản là muốn tìm chút bình yên giữa bộn bề, hãy thử bật một bản Lofi xem sao nhé. Biết đâu, bạn sẽ tìm thấy ‘người bạn’ âm nhạc lý tưởng của mình đấy!
Lofi Nâng Niu Cảm Xúc Và Kết Nối Tâm Hồn
Nhạc Lofi không chỉ là thứ âm thanh nền giúp bạn ‘vào guồng’ làm việc hay học bài đâu nhé. Nó còn chạm tới những ngóc ngách sâu lắng trong cảm xúc của chúng ta nữa cơ.
Nghe Lofi, cảm giác đầu tiên ập đến thường là sự thư thái lạ lùng. Cái nhịp điệu chậm rãi, đều đều như bước chân thong dong, cộng thêm mấy âm thanh ‘lấm tấm’ như tiếng mưa rơi tí tách hay tiếng kim máy đĩa sột soạt, tự nhiên thấy lòng mình dịu lại. Cứ như đang ngồi trong một căn phòng ấm cúng, ngoài trời se lạnh vậy đó. Nó tạo ra một không gian âm thanh an toàn, nơi ta có thể tạm gác lại những lo toan bộn bề.
Rồi còn cái chất hoài niệm nữa chứ. Những bản nhạc Lofi thường mang âm hưởng của Jazz cũ, Hip-hop đời đầu, pha lẫn kỹ thuật thu âm ‘không hoàn hảo’ cố ý. Nó làm ta nhớ về những cuộn băng cassette cũ kỹ, những buổi chiều ngồi nghe nhạc trên radio rè rè. Cảm giác như được quay ngược thời gian, về một khoảng ký ức êm đềm nào đó, dù có khi mình chưa từng trải qua thật. Cái sự ‘không hoàn hảo’ có chủ đích ấy lại vô tình trở thành cầu nối cảm xúc, gợi lên sự thân thuộc và bình yên.
Điều đặc biệt nữa là Lofi đã tạo ra một cộng đồng rất riêng. Bạn để ý mà xem, trên YouTube hay các nền tảng khác, những kênh Lofi livestream 24/7 lúc nào cũng có hàng ngàn, thậm chí hàng chục ngàn người cùng ‘chill’ một lúc. Họ không chỉ nghe nhạc, mà còn chia sẻ cảm xúc, trò chuyện, động viên nhau qua khung chat. Cảm giác như mình không hề đơn độc trong cái sự ‘chill’ ấy. Đó là một không gian ảo nhưng mang lại kết nối thật, nơi những tâm hồn đồng điệu tìm thấy nhau chỉ qua vài nốt nhạc và tiếng mưa rơi.
Chính sự kết hợp giữa âm thanh vỗ về cảm xúc và không gian kết nối ấm áp này đã biến nhạc Lofi thành một ‘điểm hẹn’ tinh thần cho rất nhiều người trẻ hiện đại. Nó là nơi ta tìm thấy sự bình yên giữa bộn bề, một chút hoài niệm ngọt ngào và cảm giác thuộc về một tập thể những tâm hồn đồng điệu.
Tìm nhạc Lofi ở đâu và nghe thế nào
Sau khi biết Lofi "chữa lành" thế nào, chắc hẳn bạn đang tò mò muốn thử ngay? Bạn có thể đã bắt gặp đâu đó hình ảnh cô bạn chăm chú học bài bên cửa sổ, hay những video stream 24/7 với giai điệu lặp đi lặp lại đầy thư thái. Đúng vậy, Lofi đã phủ sóng khắp nơi trên không gian mạng. Nhưng giữa vô vàn lựa chọn, đâu là nơi đáng tin cậy để "nhập môn" và thưởng thức trọn vẹn "chất chill" này?
Nghe Lofi ở đâu là chuẩn nhất
Muốn đắm chìm vào thế giới Lofi "chill phết" thì tìm ở đâu bây giờ? Đừng lo, có cả một "vũ trụ" các nền tảng đang chờ bạn khám phá đấy. Mỗi nơi một vẻ, mười phân vẹn mười, tha hồ lựa chọn tùy theo "gu" nghe và thói quen của bạn.
Đầu tiên, không thể không nhắc đến YouTube. Đây đích thị là "thánh địa" của nhạc Lofi, đặc biệt là các kênh livestream 24/7 huyền thoại. Chỉ cần gõ vài từ khóa như "lofi hip hop radio" hay "chillhop music", bạn sẽ lạc vào những luồng phát trực tiếp không ngừng nghỉ, thường đi kèm với hình ảnh động dễ thương như cô gái ngồi học bài hay cảnh mưa rơi tí tách. Cảm giác như có một người bạn đồng hành âm nhạc luôn ở đó vậy.
Kế đến là các dịch vụ streaming nhạc theo yêu cầu đình đám như Spotify hay Apple Music. Trên những nền tảng này, Lofi được tổ chức gọn gàng hơn trong các playlist được tuyển chọn kỹ lưỡng. Bạn có thể tìm thấy những playlist theo tâm trạng (ví dụ: Lofi for Studying, Sleepy Lofi) hoặc theo chủ đề (ví dụ: Jazzhop, Chillhop). Đây là nơi tuyệt vời để khám phá các nghệ sĩ Lofi chuyên nghiệp và những bản nhạc đã được phát hành chính thức. Giao diện thân thiện, dễ dàng tạo playlist cá nhân cũng là điểm cộng lớn.
Nếu bạn thích "đào bới" những viên ngọc thô từ các nghệ sĩ độc lập, SoundCloud và Bandcamp là những lựa chọn không tồi. Nhiều nhà sản xuất Lofi nhỏ lẻ bắt đầu sự nghiệp của mình trên đây, đăng tải các bản beat, sample hay những thử nghiệm âm thanh độc đáo. Bạn có thể tìm thấy những âm thanh Lofi nguyên bản, đôi khi còn hơi "thô" một chút đúng với tinh thần DIY (tự làm) của thể loại này.
Cuối cùng, đừng quên các ứng dụng nghe nhạc chuyên biệt hoặc các trang web cộng đồng dành riêng cho Lofi. Tuy ít phổ biến hơn, nhưng chúng thường mang đến trải nghiệm chuyên sâu và kết nối bạn với những người cùng đam mê thực sự. Dù chọn nền tảng nào, điều quan trọng là tìm được không gian âm nhạc khiến bạn cảm thấy thoải mái và thư giãn nhất.
Kênh Lofi hay và nhạc dễ nghiền
Mới bắt đầu "lạc" vào thế giới Lofi, bạn có thể thấy hơi choáng ngợp một chút vì có quá trời kênh và bản nhạc khác nhau. Đừng lo lắng gì cả, có vài điểm khởi đầu cực "chuẩn" giúp bạn dễ dàng nhập môn và tìm thấy góc chill của riêng mình ngay thôi.
Nói đến Lofi livestream 24/7 đã quá nổi tiếng thì không thể không nhắc đến Lofi Girl. Cái kênh với hình ảnh cô bé ngồi học bài bên cửa sổ cùng chú mèo đã trở thành một biểu tượng văn hóa rồi. Chỉ cần bật stream này lên là bạn có ngay "nhạc nền" cực chill để học bài, làm việc hay đơn giản là thư giãn cả ngày dài mà không cần phải chọn từng bài.
Ngoài ra, Chillhop Music cũng là một "ông lớn" khác trong cộng đồng Lofi. Họ không chỉ có các kênh livestream mà còn phát hành rất nhiều album tuyển chọn chất lượng từ các nghệ sĩ khác nhau. Âm thanh của Chillhop thường có phần ấm áp, trau chuốt hơn một chút và mang đậm yếu tố hip-hop, rất dễ "ngấm".
Nếu bạn muốn tìm những bản nhạc riêng lẻ để thêm vào playlist cá nhân, hãy thử nghe những cái tên đã trở thành huyền thoại như Nujabes. Dù ông không còn nữa, âm nhạc của Nujabes vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho rất nhiều nghệ sĩ Lofi sau này. Các bản nhạc như Reflection Eternal hay Aruarian Dance là những "viên ngọc" thực sự, mang đến cảm giác vừa sâu lắng vừa bình yên.
Bạn cũng có thể tìm thêm nhạc của các nghệ sĩ như Jinsang, Tomppabeats hay Eevee. Beat của họ thường đơn giản, mộc mạc, tạo cảm giác rất gần gũi và thư thái.
Cách dễ nhất để bắt đầu tìm kiếm là cứ gõ những từ khóa như "Lofi hip hop radio", "beats to relax/study to", "chill beats" trên các nền tảng như YouTube hay Spotify. Sẽ có cả một "biển" nhạc hiện ra cho bạn khám phá. Quan trọng nhất là hãy lắng nghe và tìm ra cái "gu" Lofi mà bạn yêu thích. Đôi khi chỉ cần nghe vài nốt nhạc đầu tiên là bạn đã biết liệu bản nhạc đó có "chạm" đến mình hay không rồi đấy!
Lofi giữa dòng chảy âm nhạc hiện đại
Sau khi "giải mã" Lofi là gì và hiểu vì sao nó lại được lòng nhiều người đến vậy, có lẽ bạn sẽ thắc mắc: Lofi đứng ở đâu trong thế giới âm nhạc rộng lớn? Liệu nó có phải chỉ là một nhánh của nhạc Chill hay Ambient, hay mang một bản sắc riêng biệt? Thật ra, Lofi giống như một "ngã tư đường" âm nhạc, nơi những nhịp điệu Hip-hop phóng khoáng gặp gỡ những hợp âm Jazz đầy ngẫu hứng, hay tinh thần DIY (tự làm) của Indie len lỏi vào từng tiếng "crackling" đặc trưng. Chẳng hạn, những bản nhạc của Nujabes – một trong những người đặt nền móng cho Lofi Hip-hop – là minh chứng rõ ràng cho sự pha trộn tài tình này. Vậy làm thế nào để nhận ra "chất" Lofi giữa vô vàn âm thanh na ná?
Lofi, Chill, Ambient, Hi-fi: Nhận diện đúng chất
Nghe qua thì Lofi, Chill, Ambient có vẻ na ná nhau, đều mang lại cảm giác thư thái, dễ chịu. Rồi lại còn Hi-fi đối lập nữa chứ. Vậy làm sao để phân biệt, để biết khi nào mình đang nghe đúng "chất" Lofi đây? Đừng lo, không khó đâu!
Điểm mấu chốt để nhận ra Lofi chính là ở cái tên của nó: Low Fidelity, tức là "độ trung thực thấp". Nghe hơi ngược đời nhỉ? Nhưng đúng vậy, Lofi không ngại những âm thanh "không hoàn hảo" mà các thể loại khác cố gắng loại bỏ. Tiếng rè rè của băng cassette cũ, tiếng sột soạt của đĩa than, âm thanh hơi méo mó, dải tần bị giới hạn… tất cả những thứ đó lại là gia vị đặc trưng làm nên chất Lofi.
Trong khi đó, Chill là một khái niệm rộng hơn nhiều. Nó chỉ đơn giản là âm nhạc tạo cảm giác thư giãn, thoải mái. Một bản nhạc Pop được phối lại chậm rãi, một đoạn nhạc điện tử nhẹ nhàng, hay thậm chí là một bài hát acoustic mộc mạc cũng có thể được coi là Chill. Nhạc Chill có thể được sản xuất với chất lượng âm thanh hoàn hảo (Hi-fi), không nhất thiết phải có những "khiếm khuyết" có chủ ý như Lofi.
Còn Ambient thì sao? Ambient tập trung vào việc tạo ra không gian âm thanh, một bầu không khí. Nó thường ít có cấu trúc bài hát rõ ràng, ít nhấn mạnh vào giai điệu hay nhịp điệu mạnh mẽ. Ambient giống như một lớp nền âm thanh để bạn đắm chìm vào, thường dùng để thiền định, ngủ hoặc tạo môi trường. Ambient cũng có thể là Hi-fi hoặc Lo-fi, nhưng mục đích chính của nó là tạo ra không gian, chứ không phải là đặc trưng về chất lượng âm thanh hay cấu trúc beat như Lofi.
Vậy là rõ rồi nhé:
- Lofi: Đặc trưng bởi chất lượng âm thanh thấp có chủ ý (tạp âm, méo tiếng) kết hợp với nhịp điệu Hip-hop/Jazz lặp lại.
- Chill: Chỉ đơn giản là nhạc tạo cảm giác thư giãn, không nhất thiết phải có đặc điểm âm thanh cụ thể nào.
- Ambient: Tạo ra không gian, bầu không khí âm thanh, ít cấu trúc bài hát truyền thống.
Và cuối cùng, Hi-fi (High Fidelity – độ trung thực cao) là đối cực hoàn toàn của Lofi. Hi-fi theo đuổi sự hoàn hảo trong âm thanh: rõ ràng, chi tiết, không tạp âm, không méo tiếng, tái tạo âm thanh gần nhất với bản gốc. Nhạc Hi-fi có thể thuộc bất kỳ thể loại nào, từ Pop, Rock, Classical cho đến… Chill hay Ambient (nếu chúng được sản xuất với chất lượng cao).
Tóm lại, khi nghe Lofi, bạn sẽ cảm nhận được cái "nhân" của nó chính là sự kết hợp giữa nhịp điệu lặp lại (thường là beat Hip-hop chậm) và cái "vỏ" âm thanh đầy hoài niệm, hơi "xước xát" của Low Fidelity. Đó là điều làm cho Lofi đứng riêng, mang một nét quyến rũ rất riêng biệt giữa muôn vàn thể loại âm nhạc hiện đại.
Lofi Thấm Đẫm Tinh Hoa Hip-hop Jazz Indie
Nhạc Lofi không tự nhiên mà có cái chất "chill" đặc trưng khiến bao người mê mẩn đâu nha. Nó giống như một nồi lẩu thập cẩm vậy đó, gom góp những gì hay ho nhất từ mấy ông lớn trong làng nhạc để tạo nên hương vị riêng biệt. Ba cái tên ảnh hưởng rõ rệt nhất, phải kể đến là Hip-hop, Jazz, và cả cái tinh thần "tự làm" của giới Indie nữa.
Đầu tiên là Hip-hop. Cái xương sống, cái beat của nhiều bản Lofi chính là thừa hưởng từ Hip-hop, đặc biệt là phong cách boom-bap của Hip-hop đời đầu. Những nhịp trống hơi chậm, hơi lơi, nghe rất groove, rất dễ lắc lư theo. Rồi còn cái khoản sampling nữa chứ. Lofi mượn kha khá từ Hip-hop cái cách "nhặt nhạnh" những đoạn nhạc hay ho từ đĩa than cũ (thường là từ Jazz, Soul, Funk), cắt ghép, lặp đi lặp lại thành cái vòng lặp đặc trưng. Chính cái vòng lặp này tạo cảm giác quen thuộc, dễ chịu, như một điểm tựa cho người nghe.
Nhưng Lofi không chỉ có beat đâu nha. Nghe kỹ sẽ thấy nó "thơm" mùi Jazz lắm. Mấy cái hợp âm phức tạp, du dương của Jazz (như hợp âm 7, 9, rồi cả mấy cái biến tấu lạ tai nữa) được đưa vào, tạo nên cái nền hài hòa rất chill, rất thư thái. Nó không đơn giản như nhạc Pop thông thường, mà có chiều sâu hơn, gợi cảm giác mơ màng, lãng đãng. Những đoạn giai điệu nhẹ nhàng, đôi khi nghe như ngẫu hứng, cũng là "đặc sản" từ Jazz được Lofi kế thừa một cách khéo léo.
Cuối cùng, không thể không nhắc đến cái "chất" Indie, cái tinh thần DIY (Do It Yourself – tự làm lấy) thấm đẫm trong Lofi. Thuật ngữ "Low Fidelity" ban đầu vốn dùng để chỉ những bản thu âm chất lượng không cao, thường được làm tại nhà với thiết bị đơn giản. Giới Indie những năm 80-90 rất chuộng cách làm nhạc này vì nó thể hiện sự độc lập, không phụ thuộc vào các studio lớn. Lofi hiện đại đã biến những "khiếm khuyết" về âm thanh của kỷ nguyên DIY (như tiếng rè rè của băng cassette, tiếng lách tách của đĩa than, âm thanh hơi méo mó, tần số bị giới hạn) thành nét đặc trưng, thành cái duyên riêng không thể lẫn vào đâu được. Nó tạo cảm giác chân thật, gần gũi, như thể bạn đang nghe một bản nhạc được phát ra từ chiếc radio cũ kỹ hay chiếc máy cát-sét thân quen vậy.
Chính cái sự kết hợp tưởng chừng ngẫu hứng này – cái groove của Hip-hop, sự tinh tế của Jazz, và cái mộc mạc của Indie – đã tạo nên thứ âm nhạc Lofi độc đáo, vừa dễ nghe, dễ cảm, lại vừa có chiều sâu, trở thành "liều thuốc tinh thần" của nhiều người trẻ hiện đại.